LIST OTWARTY DO DYREKTORA GENERALNEGO ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA

Salzburg, 6 marca 2024 r.

Do

Światowej Organizacji Zdrowia

JE dr Tedros Adhanom Ghebreyesus

Biuro Dyrektora Generalnego

Avenue Appia 20

1211 Genewa-Szwajcaria

Szanowny Doktorze Tedros,

Jestem bardzo zaniepokojony zamiarem „Grupy Roboczej ds. Poprawek do Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych” (WGIHR) przedłożenia projektu rezolucji w sprawie ostatecznego pakietu poprawek do Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych 2005 (IHR) dopiero na samym początku 77 Światowego Zgromadzenia Zdrowia (WHA).

Aby wszelkie procedury zmiany IHR były zgodne z prawem, muszą być przeprowadzane zgodnie z wymogami prawnymi określonymi w samych IHR jako obowiązującym systemie lex specialis (przepisów szczególnych). Odpowiedni art. 55 ust. 2 IHR brzmi następująco: Tekst każdej proponowanej poprawki zostanie przekazany wszystkim Państwom-Stronom przez Dyrektora Generalnego co najmniej cztery miesiące przed Zgromadzeniem Zdrowia, na którym zostanie ona zaproponowana do rozpatrzenia.

Sformułowanie „powinien” użyte w art. 55 ust. 2 Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (2005) wyraźnie wskazuje, że przekazywanie „wszelkich” poprawek do IHR wszystkim Państwom Stronom na cztery miesiące przed Zgromadzeniem jest wiążącym obowiązkiem prawnym wynikającym z IHR. Obejmuje to ostateczną wersję poprawek zaproponowanych przez WGIHR.

Obowiązujące ogólne zasady wykładni traktatów określone w art. 31 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów wymagają, aby art. 55 ust. 2 IHR był interpretowany zgodnie z art. 55 ust. 2 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów. Zatem art. 55 ust. 2 IHR należy interpretować w dobrej wierze, zgodnie ze zwykłym znaczeniem, jakie należy nadawać terminom art. 55 ust. 2 IHR w ich brzmieniu oraz w świetle przedmiotu i celu IHR. Powyższe potwierdza, że w obecnej sytuacji nie jest dostępny żaden wyjątek. Artykuł 55 ust. 2 stanowi lex specialis (przepis szczególny) w stosunku do ogólnej zasady zapisanej w art. 40 ust. 2 Konwencji wiedeńskiej. Zgodnie z wyraźną wolą i intencją projektodawców art. 55 ust. 2 IHR, Państwa-Strony muszą mieć co najmniej 4 miesiące na rozważenie każdej poprawki przed Zgromadzeniem. Pozwala to Państwom-Stronom na dogłębną refleksję nad poprawkami, w tym nad ich wewnętrznymi implikacjami prawnymi i instytucjonalnymi, oraz zapobiega pośpiechowi Państw-Stron w negocjacjach i pospiesznemu przyjęciu rezolucji. Jest to tym ważniejsze, że IHR ma wyjątkowy status. Jako instrument prawny, automatycznie wiąże on administrację WHO poprzez swój status rezolucji. Przyjęte poprawki wejdą również automatycznie w życie dla wszystkich Państw-Stron, które nie wycofają się w wymaganym terminie zgodnie z art. 59, 61 i 62 IHR. 59, 61 i 62 IHR oraz art. 22 Konstytucji WHO. 22 Konstytucji WHO.

W tym przypadku należy przypomnieć o wyjątkowym charakterze prawnym IHR. Ten wiążący instrument prawny został zarejestrowany w Sekretariacie ONZ zgodnie z art. 102 Karty Narodów Zjednoczonych. w kategorii traktatów wielostronnych. w tomie U.N.T.S. nr 250. 102 Karty Narodów Zjednoczonych. w kategorii traktatu wielostronnego w tomie U.N.T.S. nr 2509 (s. 79) za pośrednictwem świadectwa rejestracji nr 56548. W związku z tym nie ma wątpliwości co do jego charakteru jako traktatu międzynarodowego prawa publicznego wiążącego Państwa-Strony. W związku z tym zarówno Państwa-Strony, jak i Sekretariat WHO, składający się z Dyrektora Generalnego i WGIHR, jako podgrupa Zgromadzenia Zdrowia, są prawnie zobowiązane do przestrzegania art. 55 ust. 2 IHR.

W odniesieniu 77. sesji WHA, termin zgodnego z prawem przekazania proponowanych poprawek Państwom-Stronom IHR przez Dyrektora Generalnego zgodnie z art. 55 ust. 2 IHR upłynął 27 stycznia 2024 roku. Termin ten upłynął bez przekazania przez Dyrektora Generalnego Państwom Stronom pakietu poprawek opracowanych przez WGIHR. Jak dotąd Sekretariat nie przekazał Państwom Stronom ostatecznej wersji projektu poprawek. Prowadzi to do sytuacji, która nie pozwala na zgodne z prawem przedstawienie przez WGIHR projektu rezolucji w sprawie poprawek do IHR na 77. sesji WHA.

Pomimo jednoznacznego prawnego zobowiązania WHO do przestrzegania art. 55 ust. 2 IHR, WGIHR nie jest w stanie przedstawić projektu rezolucji w sprawie poprawek do IHR. Sekretariat i WGIHR publicznie ogłosiły zamiar naruszenia spoczywających na nich międzynarodowych zobowiązań prawnych poprzez sfinalizowanie pakietu poprawek do ewentualnego przyjęcia na 77. sesji WHA, o czym świadczy 7. posiedzenie WGIHR w dniach 5-9 lutego 2024 r., a także harmonogram ostatecznego 8. posiedzenia w dniach 22-26 kwietnia 2024 r.

Jeśli WGIHR i Sekretariat nie przestrzegają zasad prawnych procedury zmiany IHR, WHO popełnia międzynarodowy czyn bezprawny zgodnie z projektem artykułów ONZ dotyczących odpowiedzialności organizacji międzynarodowych. Chociaż artykuły te nie zostały jeszcze oficjalnie przyjęte przez państwa, istnieje wystarczający konsensus doktrynalny, w tym praktyka państwowa, międzynarodowe orzecznictwo i opinia naukowa, które kwalifikowałyby to bezprawne administrowanie procesem zmiany IHR jako bezprawny czyn WHO zgodnie z projektem artykułów, który pociąga za sobą odpowiedzialność instytucjonalną, w tym zaprzestanie, niepowtarzanie (projekt art. 30) i zadośćuczynienie (projekt art. 31) WHO. Każde ze 196 Państw-Stron może zostać pociągnięte do odpowiedzialności za to nadużycie.

Oprócz powołania się na instytucjonalną odpowiedzialność WHO za popełnienie umyślnie bezprawnego czynu poprzez przystąpienie do zaproponowania rezolucji w sprawie poprawek do IHR na 77. sesji WHA, można by ustalić roszczenie dotyczące indywidualnej odpowiedzialności na mocy prawa międzynarodowego każdej osoby działającej w imieniu organizacji (projekt art. 66).

W związku z tym współprzewodniczący WGIHR, dr Abdullah Asiri z Arabii Saudyjskiej i dr Ashley Bloomfield z Nowej Zelandii, a także wiceprzewodniczący dr Sultani Matendechero z Kenii, pan Colin McIff ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, ambasador François Rivasseau z Francji i ambasador Grata Endah Werdaningtyas z Indonezji, mogą i powinni zostać pociągnięci do odpowiedzialności za naruszenie art. 55 ust. 2 IHR poprzez zamiar przedłożenia WHA ostatecznej wersji poprawek do IHR bez dotrzymania terminu 4-miesięcznego wymogu notyfikacji.

Publiczna transmisja internetowa z 2 października 2023 r. – jak wyraźnie wskazał główny specjalista ds. prawnych WHO, dr Steven Solomon – stanowi dowód na to, że WGIHR jest świadoma naruszenia art. 55 ust. 2 IHR. Jego opinia prawna, że art. 55 ust. 2 IHR może zostać uchylony przez status WGIHR jako podkomisji WHA, jest prawnie nieważna, ponieważ IHR są częścią corpus iuris (ciała uchwałodawczego) WHO, które nie mogą być zmieniane według uznania i wygody nowo utworzonej podkomisji Zgromadzenia, chyba że narusza to zasadę praworządności. Z dyskusji na 7. posiedzeniu WGIHR wynika, że świadomie i celowo postępują one z naruszeniem art. 55 ust. 2 IHR i negocjują z WHO aż do przybliżonego rozpoczęcia Zgromadzenia.

Doktorze Tedros, pełniąc zaszczytną funkcję Dyrektora Generalnego Światowej Organizacji Zdrowia, bezdyskusyjnie reprezentuje ją Pan, a każde postępowanie niezgodne z prawem bezpośrednio ustanawia międzynarodową odpowiedzialność WHO, nie wykluczając żadnych potencjalnych roszczeń dotyczących Pana indywidualnej odpowiedzialności. Jak wskazano, czynienie tego w sposób zgodny z prawem, zgodnie z art. 55 ust. 2 IHR nie jest już możliwe, a publiczne głoszenie, że IHR mogą zostać zmienione na 77. konferencji WHA, jest zachowaniem pociągającym za sobą odpowiedzialność po Pana stronie. W ten sposób narusza Pan również swoje ogólne obowiązki jako Dyrektora Generalnego WHO, które mają na celu zapewnienie, że Organizacja i jej Sekretariat działają zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego.

Wzywam Pana jako Dyrektora Generalnego WHO i Szefa Sekretariatu WHO, aby NIE przedstawiał Pan projektu rezolucji w sprawie poprawek do IHR na 77. sesji WHA. Takie postępowanie stanowiłoby umyślne naruszenie art. 55 ust. 2 IHR i może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania karnego oraz może pociągnąć za sobą odpowiedzialność instytucjonalną i indywidualną na mocy Projektu Artykułów o Odpowiedzialności Organizacji Międzynarodowych oraz wszelkich innych dostępnych mechanizmów. W związku z tym wzywamy do natychmiastowego wydania wyraźnego polecenia WGIHR i poinformowania opinii publicznej, że poprawki do IHR nie mogą zostać przyjęte na 77. sesji WHA.

Z poważaniem,

Dr Silvia Behrendt